این احتمال که کودکان خردسال به داروهای مختلف واکنش نامطلوب نشان دهند خیلی بیشتر از بزرگسالان است. بنابراین برای کودکان شیرخوار و نوپا، یعنی از یک ماهگی تا پایان دو سالگی همیشه باید قبل از دادن هر گونه دارویی به آنها، مخصوصاً برای اولین بار، از قبل حتماً با پزشک کودک مشورت کرده باشید. این مسئله شامل تمام داروهای تجویزی، بدون نسخه و حتی داروهای گیاهی می‌شود. در این مطلب می‌توانید با برخی از داروهایی که نباید به کودکان شیرخوار و نوپا بدهید، آشنا شوید.
آسپرین ، استامینوفن ، ایبوپروفن
هرگز به فرزند خود آسپرین یا دارویی حاوی آسپرین ندهید، مگر اینکه پزشک کودک آن را مشخصاً تجویز کرده باشد. آسپرین می‌تواند کودک را مستعد ابتلا به سندرم ری کند که یک بیماری نادر اما بالقوه کشنده است.
همچنین تصور نکنید داروهای مختلف مخصوص اطفالی که در داروخانه‌ها یافت می‌شوند فاقد آسپرین هستند. آسپرین گاهی اوقات با نام «سالیسیلات» یا «استیل سالیسیلیک اسید» روی دارو درج می‌شود. بنابراین، بروشور داخل جعبهٔ داروها را با دقت بخوانید و اگر مطمئن نیستید که محصولی حاوی آسپیرین است یا نه، از پزشک یا داروساز حاضر در داروخانه سؤال کنید.
برای درمان تب و دیگر ناراحتی‌های فرزندتان، فقط در صورت تجویز پزشک از استامینوفن اطفال استفاده کنید. به کودک کوچک‌تر از سه ماه نیز استامینوفن اطفال ندهید و به کودک کوچک‌تر از شش ماه هم ایبوپروفن اطفال ندهید، مگر اینکه پزشک به طور مشخص از شما خواسته باشد این کار را بکنید.
اگر بدن فرزندتان دچار کمبود آب شده است یا استفراغ می‌کند یا مبتلا به آسم، مشکلات کلیوی، زخم یا بیماری طولانی‌مدت دیگری است، خودسرانه به کودکتان دارویی ندهید و قبل از دادن مسکنی مثل ایبوپروفن حتماً با پزشک کودک خود صحبت کنید. همچنین اگر کودک به بیماری کبد مبتلاست، با پزشک خود در مورد جایگزینی برای استامینوفن صحبت کنید که البته این مورد فقط جنبهٔ آگاهی‌رسانی برای والدین دارد و حتماً پزشک کودک شما این موارد را می‌داند!
داروی سرفه و سرماخوردگی
داروهای بدون نسخه برای سرفه و سرماخوردگی نباید به کودکان سه ساله و کوچک‌تر از سه سال داده شود. مطالعات نشان می‌دهد که این داروها در این سن علائم سرفه و سرماخوردگی را در کودکان کاهش نمی‌دهند و می‌توانند مضر باشند، به ویژه اگر به کودکتان از روی اشتباه بیش از دز توصیه‌شده مصرف از آنها بدهید.
علاوه بر خواب آلودگی یا بی‌خوابی، ناراحتی معده، راش یا کهیر، کودک می‌تواند متحمل عوارض جانبی جدی مانند ضربان قلب سریع، تشنج و حتی مرگ شود. همه ساله هزاران کودک در سراسر دنیا پس از خوردن مقدار بیش از حدی داروهای سرفه و سرماخوردگی یا به خاطر عوارض جانبی آنها به اورژانس آورده می‌شوند.
به همین دلیل، در سال ۲۰۰۸ تولیدکنندگان دارو تبلیغ داروهای سرفه و سرماخوردگی برای کودکان زیر سه سال را متوقف کردند و کارشناسان بهداشت معتقدند به همین دلیل است که مراجعات اضطراری به خاطر عوارض جانبی جدی در کودکان شیرخوار و نوپا از آن زمان به بعد به میزان قابل توجهی کاهش یافته است.
اگر فرزندتان به علت سرماخوردگی ناراحتی زیادی دارد، می‌توانید از یک دستگاه رطوبت‌ساز یا سایر درمان‌های خانگی استفاده کنید. همچنین می‌توانید از پزشک فرزندتان سؤال کنید که چه کارهایی می‌تواند به بهتر شدن حال کودک کمک کند. اما از فکر دادن داروها به کودکتان بپرهیزید!
داروهای ضدتهوع
به کودک خود داروهای ضدتهوع ندهید، مگر اینکه پزشک او به طور مشخص آنها را توصیه کند. بیشتر دوره‌های استفراغ بچه‌ها بسیار کوتاه‌مدت است و کودکان شیرخوار و نوپا معمولاً بدون دارو به خوبی از عهده‌ٔ آنها برمی‌آیند. همچنین داروهای ضدتهوع خطرات و عوارض احتمالی زیادی دارند.
اگر فرزندتان استفراغ می‌کند و بدنش کم‌آب شده است، برای مشورت در مورد اینکه چه کار کنید با پزشک خود تماس بگیرید.
داروهای بزرگسالان
دادن دز پایین‌تری از داروی مخصوص بزرگسالان به کودک خطرناک است. همچنین برخی از قطره‌های کودک شیرخوار نسبت به داروهای مخصوص کودکان بزرگ‌تر، غلیظ‌تر هستند. بنابراین، مراقب باشید چه مقداری از هر دارو به کودکتان می‌دهید.
همیشه از پیمانه‌ٔ اندازه‌گیری داخل بسته‌بندی دارو استفاده کنید و اگر بروشور دارو دز مطابق با سن و وزن فرزندتان را ذکر نکرده است، قبل از پرسیدن از یک پزشک مطمئن، آن دارو را به فرزندتان ندهید.
داروهای تجویزی برای بیمار یا بیماری دیگر
اگر داروهای تجویزشده برای افراد دیگر، مانند خواهر و برادر کودک، یا تجویزشده برای معالجهٔ بیماری‌های دیگر به کودکتان بدهید، غیر از اینکه ممکن است اثر نکند، می‌تواند خطرناک باشد. پس فقط داروهایی را که برای کودکتان و برای عارضه یا مشکل فعلی خاص او تجویز شده است به او بدهید.
قرص‌های جویدنی
قرص‌های جویدنی یا دیگر انواع داروها که به شکل قرص هستند، برای کودکان شیرخوار و نوپا خطر خفگی ایجاد می‌کند. اگر فرزندتان مواد غذایی جامد را می‌خورد و می‌خواهید به او قرصی بدهید، از پزشک کودک یا داروساز سؤال کنید که آیا ایرادی ندارد آن را خرد کنید و داخل یک قاشق از غذای نرم مانند ماست یا پوره‌ٔ سیب بریزید؟ همچنین مطمئن شوید که او تمام قاشق غذا را می‌خورد تا دز کامل دارو را دریافت کند.
داروهای تهوع‌آور برای رفع مسمومیت
هرگز از داروهای تهوع‌آور برای برطرف شدن مسمومیت بچه‌ها استفاده نکنید. برخی از این داروها باعث استفراغ کردن می‌شود و در گذشته والدین تشویق می‌شدند که برخی از این داروها را که به شکل شربت بود برای موارد احتمالی مسمومیت در خانه داشته باشند. اما پزشکان دیگر آنها را توصیه نمی‌کنند، زیرا هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد استفراغ به درمان مسمومیت کمک می‌کند و استفراغ بعد از بلع سم در واقع می‌تواند مضر باشد. بهترین راه برای جلوگیری از مسمومیت‌های تصادفی، نگه داشتن مواد بالقوه مضر در جایی قفل‌شده و دور از دید و دسترس بچه‌هاست.
اگر فرزندتان پس از مصرف هر نوع دارویی استفراغ کرد یا دچار بثورات پوستی و راش شد، با پزشک کودک تماس بگیرید. همچنین حتماً شمارهٔ مرکز کنترل مسمومیت ۱۴۹۰ را به خاطرتان بسپارید؛ گاهی اوقات ممکن است شما قوطی دارویی را در اطراف کودک پیدا کنید، اما نمی‌دانید که آیا چیزی از آن خورده است یا نه، پس حتی اگر مطمئن نیستید، قبل از هر چیز با این مرکز تماس بگیرید.
